Jedni właściciele nie wyobrażają sobie bez nich końskiego posiłku, inni uważają sieczkę dla koni za zbędną pozycję w budżecie.

Sieczka dla koni 

Tymczasem koncept dodawania sieczek dla koni do paszy treściwej jest w Polsce powszechnie znany. Zapomniany już dzisiaj obrok, którym karmiono ciężko pracujące konie pociągowe, oprócz słusznej porcji owsa zawierał również dodatek sieczki słomianej - to wszystko w celu spowolnienia jedzenia i zmuszenia konia do dokładnego przeżuwania paszy. Dzięki temu nie tylko redukowano ryzyko zadławienia, ale też czyniono cały posiłek lżejszym i lepiej strawnym dla konia.

Sieczka dla koni jako element spowolniający jedzenie

Zjedzenie 1 kilograma paszy objętościowej (sieczka dla koni) zajmuje koniowi ok. 40 minut, zaś 1 kilograma owsa - jedynie 10 minut. Im dłużej koń przeżuwa paszę, tym dokładniej jest ona rozdrobniona i wymieszana ze śliną - wówczas porcja pokarmu zyskuje większą objętość i jest poddawana działaniu enzymów trawiennych w żołądku i jelicie cienkim przez dłuższy czas. W efekcie pasza jest lepiej wykorzystywana przez konia.

Ślina nie tylko ułatwia przełykanie pokarmu - przede wszystkim zabezpiecza przewód pokarmowy:

• nawilża śluzówkę jamy ustnej i przełyku
• rozcieńcza cukry ze spożytego pokarmu
• ma działanie antybakteryjne oraz czyszczące, niszcząc ścianki niektórych komórek bakteryjnych oraz hamując ich wzrost
• łagodzi skutki (neutralizuje) działania kwasów oraz kontroluje poziom pH w jamie ustnej dzięki dwuwęglanowi
• remineralizuje szkliwo przy pomocy wapnia oraz fosforanu
• regeneruje tkanki
• dwuwęglan zabezpiecza proteiny przed działaniem kwasu solnego i buforuje pH treści żołądkowej

Ten ostatni aspekt ma szczególne znaczenie w profilaktyce i leczeniu choroby wrzodowej, która u koni jest niestety coraz częściej diagnozowana.

Konie są zwierzętami szczególnie narażonymi na owrzodzenia błony śluzowej żołądka - ich żołądek, przystosowany do niemal ciągłego trawienia włóknistego pokarmu w niewielkich porcjach, wydziela kwas solny przez cały czas. Dodatkowo żołądek składa się z części gruczołowej - zabezpieczonej przed działaniem soku żołądkowego - jak i bezgruczołowej, niezabezpieczonej. Im większa objętość dobrze naślinionej paszy, tym niższe pH w żołądku i mniejsze ryzyko podrażnienia błony śluzowej żołądka.

Kolejnym nieocenionym atutem sieczek dla koni jest dodatkowa porcja pełnowartościowego włókna (źródła wolnouwalnianej energii, bezpiecznej dla koni pobudliwych i chudych oraz rekonwalescentów) oraz wielu innych składników odżywczych zależnie od składu konkretnego produktu. Dobra sieczka dla koni będzie też świetnym uzupełnieniem dla siana, które w Polsce niestety nie jest najbardziej kaloryczne i bogate w witaminy i minerały, a często też nie jest skarmiane w wystarczających ilościach.

Gotowe sieczki dla koni

Co można znaleźć w gotowej sieczce dla koni? Obecnie producenci różnych marek paszowych oferują bardzo szeroki wybór produktów tego typu, choć w szczególności można wyróżnić kilka podstawowych rodzajów:

• sieczki dla koni z traw i ziół - urozmaicone uzupełnienie lub alternatywa dla zwykłego siana charakteryzująca się umiarkowaną zawartością białka. Może zastąpić część lub całość paszy treściwej w diecie koni otyłych i cierpiących na schorzenia metaboliczne, a także uzupełnić posiłki koni chudych i nerwowych, które się "spalają" i słabo wykorzystują paszę.
• sieczki dla koni z lucerny - lucerna to najbardziej wartościowa roślina pastewna, charakteryzująca się bardzo wysoką zawartością białka (nawet 18%) oraz wapnia (stosunek Ca:P wynosi 5:1).  Sieczka dla koni z lucerny doskonale sprawdza się jako uzupełnienie białka w diecie koni pracujących, hodowlanych i rosnących oraz jako balancer posiłków bazujących na zbożach, które zawierają sporą nadwyżkę fosforu. Ze względu na szczególnie wysoką podaż białka lucerna nie powinna być skarmiana koniom w ilości większej, niż 2 kg dziennie (wyższe dawki można ewentualnie stosować w diecie źrebnych i karmiących klaczy). Dodatkowo lucerna ma silne właściwości alkalizujące, pozwalające na buforowanie pH treści żołądkowej, dlatego sieczki na bazie lucerny są najbardziej odpowiednie dla koni cierpiących na chorobę wrzodową. 
• miksy w formie sieczki dla koni - produkty na bazie różnych gatunków traw i ziół, lucerny, a także słomy i niekiedy specjalnych dodatków poprawiających smak i zapach, jak susz z owoców. Na ogół są to już zbilansowane produkty (sieczka dla koni) o odpowiednich proporcjach wszystkich składników odżywczych, którymi można z powodzeniem zastąpić część paszy treściwej u koni, które tego potrzebują.

Powszechnie do sieczek dla koni dodaje się olej oraz melasę w celu poprawy konsystencji i smaku produktu - dodatek jednego lub obu wiąże najbardziej pylistą frakcję paszy (np. drobne listki koniczyny, które po wysuszeniu rozpadają się na pył) oraz sprawia, że jest ona mniej sucha i znacznie chętniej zjadana przez konie. Należy jednak unikać produktów (sieczek dla koni) o szczególnie wysokiej zawartości tych dodatków z poniższych względów:

• melasa jest produktem ubocznym produkcji cukru spożywczego i zawiera 75% cukrów, w tym 50% sacharozy. Niewątpliwie poprawia smak zarówno sieczek dla koni jak i musli dla koni, dodatkowo jest bogatym źródłem wapnia, żelaza i witamin z grupy B. Zbyt wysoka zawartość melasy może jednak powodować przyklejanie się przeżuwanej paszy do zębów, zwiększając ryzyko wystąpienia stanów zapalnych i ubytków w jamie ustnej. Co więcej, roztwory cukru podrażniają błonę śluzową żołądka i jelit, dlatego powinny być eliminowane w diecie koni cierpiących na chorobę wrzodową. Melasa powinna być również bezwzględnie eliminowana z diety koni cierpiących na EMS i chorobę Cushinga, oraz koni podatnych na ochwat.
• olej (rzepakowy, sojowy, kokosowy) może być z powodzeniem podawany koniom, jako uzupełnienie energii w dawce bez ryzyka nadpobudliwości i jest przez konie bardzo dobrze tolerowany. Produkty o wysokiej zawartości oleju można podawać jednak koniom wolnym od problemów w obrębie wątroby i trzustki - u tych nadmierna ilość oleju w diecie może prowadzić do biegunek. Kolejnym słabym punktem olejowanych sieczek jest podatność oleju na utlenianie - olej pod wpływem powietrza i światła dość szybko jełczeje. Z tego powodu zarówno sieczki jak i pasze z dodatkiem oleju mają realnie znacznie krótszy termin przydatności do spożycia i po otwarciu opakowania szybko tracą swoje właściwości.

Sieczka dla koni - Jakie dawki należy stosować?

Ilość sieczki dla koni w pojedynczej porcji paszy możemy regulować zależnie od potrzeb. Jeśli powodem wprowadzenia ich do jadłospisu jest wyjątkowo żarłoczny koń, który wciąga swoją porcję w minutę zapominając, że powinien ją najpierw pogryźć, dodajemy sieczkę w ilości, która rozwiąże problem. Na ogół wystarczy garść lub dwie. Szczególnie ciężkie przypadki można rozwiązywać sieczką dla koni o dużej zawartości słomy, która jest najbardziej pracochłonna do zjedzenia.

Sieczka dla koni z problemami trawiennymi

U koni z problemami trawiennymi (wrzody, tendencja do kolek, biegunek) posiłek powinien składać się z równych objętości paszy treściwej i sieczki dla koni. Ma to szczególne znaczenie dla koni wrzodowych, dla których najbardziej wartościowe są niemelasowane sieczki z lucerny. Dobrą praktyką jest podawanie takiemu koniowi jednej lub dwóch garści lucerny przed treningiem, by zabezpieczyć jego żołądek przed drażniącym działaniem kwasu solnego i kwaśnej treści przemieszczającej się w żołądku podczas ruchu.

Sieczka dla koni otyłych i cierpiących na zaburzenia metaboliczne

Koniom otyłym i cierpiącym na zaburzenia metaboliczne, u których wskazane jest ograniczenie lub całkowite wyeliminowanie zboża z diety, sieczki dla koni mogą stanowić bazę zbilansowanych posiłków, którą możemy uzupełnić suszem z warzyw i owoców, makuchem lnianym, łuską słonecznika, ziołami itd.

Podsumowując - każdy koń skorzysta na włączeniu sieczek do diety. Wybór produktów jest ogromny i z pewnością dla każdego konia można znaleźć taki, który będzie mu odpowiadał. Sieczki dla koni mają jeszcze jedną ogromną zaletę - są ekonomiczne ;)